طراح و ساخت پرسا

?

 چکیده صنعت رستوران داری برای سالمندان

صنعت رستوران: با توجه به پیشرفت های پزشکی، کاهش مرگ و میر و همچنین کاهش آمار زاد و ولد در جوامع، بالا رفتن جمعیت سالمندان حقیقتی نزدیک می باشد.

لذا می بایست برای مواجهه با رشد جمعیت در این قشر، آمادگی و برنامه ریزی دقیقی در جوانب مختلف منظور شود.

فضای معماری و شهر سازی یکی از مهمترین عناصر در ارتباط با زندگی سالمند می باشد.

حضور سالمند در جامعه مستلزم جواب گویی اولیه به نیازهای وی می باشد.

این پاسخگویی می بایست شامل در نظر گرفتن محدودیت های جسمی و شرایط روحی این عزیزان باشد.

برای حداکثر بهره مندی سالمند از خدمات و جامعه، باید زندگی سالمندان و روحیات آنان به دقت تجزیه و تحلیل گردد.

شرایط جسمی و روحی سالمند، نیازها و ویژگی های این دوران از جمله فاکتور هایی می باشد که رسیدن به این منظور را میسر میسازد.

یکی از اقشار محتاج حمایت در جامعه سالمندان می باشند.

در معماری نه تنها باید اصول و استانداردهای خاص برای این قشر تبیین، تثبیت و رعایت شود.

بلکه میبایست الگوی فضایی مختص به این افراد را تعریف نمود.

به عنوان مثال صنعت رستوران از جمله فضا هایی است که می بایست در طراحی آن به سالمندان نیز توجه کرد.

در این مقاله به استاندارد های فضای رستوران که مناسب افراد کم توان و سالمندان می باشد پرداخته شده است.

فضایی که سالمندان بتوانند درآن به تنهایی یا همراه خانواده شان ساعاتی را بگذرانند.

مقدمه صنعت رستوران داری

انسان ها در تمامی سنین نیازها، عواطف، روحیات، توان ها و ذوق های خاص آن سن را تجربه می کند.

سالمندان، در جامعه بعد از بازنشستگی به جای لذت از زندگی، استراحت و تفریح به افرادی تبدیل می شوند.

که به دلیل ایجاد احساس ناکار آمدی و طرد شدن دچار افسردگی روحی گردیده.

و این امر تأثیر زیادی در طول عمر مفید آنها و پایین آمدن امید به زندگی در جامعه خواهد داشت.

این گونه افراد به دلیل عدم احساس پذیرش در خانواده خودشان و نداشتن معاشرت مناسب اوقات خود را یا در خلوت و یا در پارک ها در کنار افرادی که به لحاظ روحی در وضع مناسب تری از خودشان نیستند، سپری می کنند.

بسیاری از سالمندان بخوبی قادر به انجام امور شخصی خود می باشند و میتوانند تفریحات خاصی را که متناسب با سن و روحیاتشان است.

با هم سن و سالان خود داشته باشند و همدیگر را بفهمند.

با توجه به اینکه بسیاری از سالمندان توانایی انجام بسیاری از امور را دارند، نیاز به  فضایی برای گرد همایی های دوستانه و گذراندن وقت دارند.

رستوران مناسب ترین فضا برای آن ها می باشد.

سالمندان نیازمند فضاهایی متناسب با جسم و روحیات خویش هستند.

اگر این فضا برای آن ها ایجاد نگردد و نتوانند از محیط، پاسخی متناسب نیازهایشان را دریافت نمایند دچار افسردگی می گردند.

?

تصویر شماره 1: شادابی، سلامت روح و جسم سالمندان

سالمند

1. تعریف سالمند

در جامعه ایران سن 65 تا 70 سالگی را آغاز پیری تعیین نموده اند.

(رفیع زاده ، 1380: 17 ) اما نمیتوان برای سال خوردگی سن مشخصی قائل شد.

چرا که برخی هنگامی که به 45 سالگی می رسند احساس پیری می کنند.

حال آنکه بعضی دیگر در بالاتر از 65 سالگی خود را با تغییرات سنی وفق داده و با خانواده و جامعه نیز رابطه خود را به نحو احسن حفظ می کنند.

(لنکرانی ، 1378 ). پیری ، کاهش قوای روانی و جسمی است که در اثر گذشت زمان روی میدهد.

تعریف پیری در کشور های مختلف با توجه به شرایط فرهنگی متفاوت است.

به عبارت دیگر پیری به معنای واقعی وجود ندارد، احساس پیری یک مسئله درونی و روانی است که در افراد مختلف متفاوت است.

در این دوران سال خوردگان را میتوان به شرح زیر تقسیم بندی کرد:

1. سال مندانی که میتوانند فکر کنند ولی قوای جسمی خود را از دست داده اند.
2. سالمندانی که قوای جسمی و فکری خود را توأماً از دست دادهاند.
3. سال مندانی که از جسم و فکر فعالی برخورد دارند.( شاملو، 1364 )

نیازهای سالمندان را در گروه های سه گانه بالا می توان به شرح زیر تقسیم بندی کرد:

1. احتیاجات عاطفی (شعاری نژاد،1373)
2. احتیاجات معیشتی ( ملکشاهی چگینی،1377)
3. احتیاج به تفریح (استوراتث،1998)
4. احتیاج به شرکت در زندگی اجتماعی (زارعی،1381)
5. امنیت (دریابر،1386)

2.آمار جمعیت سالمندان در ایران

کشور های دارای جمعیت جوان کشور هایی هستند که نسبت سال خوردگان آنها زیر 4?باشد.

کشور های دارای جمعیت بزرگسال، نسبت سال خوردگان آن بین 4?تا 6? باشد.

و کشور های دارای جمعیت سالخورده، کشور هایی هستند که ، نسبت جمعیت سالمند آنها 7?یا بیشتر باشد.

افزایش امید به زندگی و کاهش سطح باروری موجب بالا رفتن شمار سالمندان 65 ساله و بیشتر در جمعیت کل کشور و گرایش ساخت جمعیتی از ساخت جوان به بزرگسال شده است.

طی سه دهه گذشته درصد سالمندان مرد نسبت به سالمندان زن رو به کاهش بوده است و درصد سالمندان روستایی افزایش یافته است.

(مشایخی، 1385) از این رو توجه به نیازهای این قشر و پیش بینی برای سال های آتی، یکی از مهمترین اقداماتی است که می تواند از بروز بحران در شرایط خاص جلوگیری کند.

استاندارد های صنعت رستوران مناسب افراد کم توان و سالمندان

در این مقاله به استاندار های فضاهای رستوران که مناسب افراد کم توان و سالمندان می باشد پرداخته شده است.

فضایی که در آن سالمندان بتوانند به تنهایی یا همراه خانواده شان ساعاتی را بگذرانند.

موقعیت مکانی رستوران

از آنجایی که این مکان میبایست مناسب برای افراد سالمند و کم توان باشد.

به همین منظور بهتر است مکانی را انتخاب کنیم که در طبقه همکف باشد تا رفت و آمد برای آنها به راحتی انجام شود.

?

تصویر شماره 2.احداث رستوران در طبقه همکف

نور پردازی (صنعت رستوران)

بعد از انتخاب مکان، انتخاب نور پردازی مناسب می باشد.

نور پردازی باید به گونه ای باشد که:

• مسیر های دسترسی به میز ها باید نور کافی برای تسهیل آگاهی از تغییرات مسیر، سطح یا شیب را داشته باشند.
• موقعیت چراغ نباید موجب تابش خیره کننده، انعکاس یا سایه شود.
• نورپردازی در کف مسیر به سمت بالا نباید استفاده شود. منابع نورپردازی باید حداقل در ارتفاع 200 سانتیمتر از کف نصب شوند.
• سطوح شیب دار، ورودی ها، پله ها، علامتها، و غیره، باید به خوبی به طور طبیعی و مصنوعی با شدت روشنایی حداقل 100 لوکس روشن شوند.

فضاهای عمومی (صنعت رستوران)

ورودی ها

• ورودی اصلی باید برای استفاده همگان قابل دسترس باشد.
• پیاده رو منتهی به ورودی قابل دسترس باید با علائم حسی برای افراد نابینا و نیمه بینا مطابق شرایط مشخص شود.
• ورودی ساختمان حتی الامکان هم سطح پیاده رو باشد.
• حداقل عمق فضای جلوی ورودی برای انتظار و گردش باید 150 سانتی متر باشد(شکل شماره 1).
• حداقل عرض باز شوی ساختمان باید 100 سانتی متر باشد (شکل شماره 1).

?

شکل شماره 1: ابعاد و دسترسی به ورودی

 

• ورودی قابل دسترس باید توسط راه قابل دسترس به ایستگاه وسایل نقلیه عمومی، پارکینگ قابل دسترس و محل های سوار شدن مسافران و نیز به خیابان های عمومی و پیاده رو ها مرتبط باشد.
• باید با ایجاد راه قابل دسترس به تمام فضاها و عناصر قابل دسترس در داخل بنا یا تسهیلات، مرتبط باشد.
• ورودی قابل دسترس باید با استفاده از علائم بینالمللی شامل معرفی درهای ورودی اصلی و فرعی،قابل شناسایی باشد.
• باید روشنایی کافی داشته باشد.

راهرو

• حداقل عرض راهرو باید 140 سانتیمتر باشد (شکل شماره2).
• فضای چرخش آزاد با قطر حداقل 140 سانتیمتر باید در گوشه ها وجود داشته باشد(شکل شماره3).
• اشیای نصب شده روی دیوار راهرو، که لبه خارجی آنها بین 70 تا 200 سانتی متر بالای کف تمام شده باشد، نباید بیش از 10 سانتی متر در مسیر راهرو پیش آمدگی داشته باشد.
• کف راهرو باید غیر لغزنده باشد و از نصب کفپوش هایی با پرز بلند خودداری شود.
• چنانچه کف راهرو از فرش یا موکت پوشیده شده باشد، باید نصب آن برای تردد افراد معلول قابل اطمینان باشد. هرگونه برجستگی و اتصال نباید بیش از 2 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد.
• باید تضادی در رنگ و روشنایی بین دیوارها و سقف، و بین دیوارها و کف وجود داشته باشد.

?

شکل شماره 2 : حداقل عرض راهرو

?

شکل شماره 3 : تأمین فضا برای امکان چرخش 180 و 90 درجه ای

پله

• در مجاورت مسیر پلکانی موجود باید رمپ سراسری و یا آسانسور هم وجود داشته باشد.
• پلکان مستقیم برای استفاده معلولین حرکتی مناسب تر است.
• تمام پله ها در یک مسیر باید دارای ارتفاع و عمق یکسانی باشند.
• پله باید از جنس سخت و غیر لغزنده باشد.
• حداقل عرض پله باید 120 سانتی متر باشد.
• عرض کف پله باید 30 سانتی متر و حداکثر ارتفاع آن 17 سانتی متر باشد (شکل شماره 4).
• حداکثر تعداد پله بین دو پاگرد باید 12 پله و حداقل 3 پله باشد.
• حداقل ابعاد پاگرد پله باید 120*120 سانتی متر باشد.(شکل شماره 5).
• پاخور پله باید بسته باشد و پیش آمدگی پله از پاخور نباید بیش از 3 سانتیمتر باشد (شکل شماره
• شعاع گردی لب? کف پله نباید بیش از 13 میلیمتر باشد (شکل شماره 6).
• نصب میله دستگرد در طرفین پله مطابق شرایط الزامی است
• در پله هایی با عرض بیش از 3 متر، می توان از میله های دستگرد در وسط عرض پله استفاده کرد.
• فضای زیر رشته پله ها و رمپ باید بسته باشد یا با موانعی مثل میله بسته شده باشد تا از برخورد افراد با محدودیت بینایی با آن جلوگیری شود.
• وجود علائم حسی در کف، قبل از ورود به قفسه پله و در پاگردها برای هشدار به نابینایان و کم بینایان الزامی است (شکل شماره 7).

?

شکل شماره 4 : کف و ارتفاع پاخور پله ها

?

تصویر 5 : پاگردها در پله

?

 

شکل شماره 6 : دماغه و پاخور پله ها

• برای هشدار به نابینایان و کم بینایان، باید رنگ بین پاگردها و پله های بالایی و پایینی متضاد باشد و یا رنگ لبه جلویی هر پله باید متفاوت از رنگ پله باشد.
• نصب هر گونه اجزای الحاقی غیر هم سطح بر روی کف پله ممنوع است.
• در کناره های عرضی پله، پیش بینی جزئیات اجرایی به نحوی که مانع لغزش عصا شود الزامی است.

?

شکل شماره7: نصب علائم حسی در پاگرد

بازشوها

درها

1. حداقل عرض مفید هر لنگه در برای عبور صندلی چرخدار باید 80 سانتیمتر باشد (شکل شماره 8)

?

شکل شماره 8 : عرض مفید انواع در برای عبور صندلی چرخدار

1. در صورت استفاده از درهای چرخان، گردشی، کشویی و... که برای افراد معلول غیرقابل استفاده است، پیش بینی یک در لولایی به عرض مفید حداقل 80 سانتیمتر در جوار آنها برای اس...

ادامه مطلب

?

?

 مقدمه غذاهای خوزستان

غذاهای محلی خوزستان: گردشگری می تواند استان خوزستان را از رکود و تورم خارج نماید؛ بنابراین باید در اولویت سیاست گذاری ها باشد.

این صنعت، اقتصاد استان را کمک می کند تا به رونق برسد.

به علاوه از طریق ورود گردشگران خارجی توسعه صادرات به بهترین وجه میسر خواهد شد.

و تزریق پول به اقتصاد، رونق اشتغال و توزیع درآمد را در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر به واسطه تاثیری که بر آمایش سرزمین دارد، گردشگران در سراسر استان به حرکت در خواهند آمد.

و می تواند زمینه مطلوبی را در رشد اقتصادی فراهم کند.

با بررسی صنعت گردشگری در استان خوزستان مهمترین چالش های آن عبارتند از:

نداشتن سیستم حمل و‌ نقل با کیفیت (این مشکل نیز با گرفتن مصوبه از سوی دولت و دادن اجازه ورود این اتوبوس و ون ها به شرکت های خدمات مسافرتی در کوتاه مدت قابل حل است).

نبود بیمه حوادث و اورژانس برای گردشگران خارجی (برای رفع آن می‌ توان از خدمات بیمه سلامت به صورت رایگان برای گردشگران خارجی استفاده نمود).

برگزاری همایش ها و نمایشگاه ها در زمان اوج سفر گردشگران خارجی (کاری که در این زمینه می توان انجام داد این است که با توجه به مناسب بودن هوا در زمان های برگزاری همایش ها در بیشتر استان ها و شهرهای کشور، می توان این نمایشگاه‌ ها را در شهرهای دیگری برگزار نمود یا اینکه زمان برگزاری آنها را تغییر داد و راه کار دیگری نیز برای این مشکل وجود دارد که می توان برای رسیدن به نتیجه در کوتاه مدت از آن استفاده کرد و آن، استفاده از مکان های اقامتی است که متعلق به ارگان ها و نهادهای دولتی است).

در امر حمل و نقل نیز که یکی از مولفه های بسیار مهم صنعت توریسم است، مسائل مهم و جدی وجود دارد که نیازمند برنامه ریزی بهتری می باشد و مشکل مهم دیگر نبود آموزش کافی و اطلاع رسانی مطلوب ظرفیت های گردشگری استان خوزستان است که از طریق آموزش صحیح به راهنمایان تورها می توان در آن به حد قابل قبولی رسید.

استان خوزستان به علت تنوع بالای غذایی که مورد علاقه بسیاری از مردم ایران و حتی کشورهای همسایه قرار دارد.

می تواند نقش بیشتری در زمینه گردشگری غذا ایفا کند که این در صورت مورد توجه قرار گرفتن جدی، باعث رونق بسیاری در این استان شود.

معرفی غذاهای محلی استان خوزستان

غذاهای محلی استان خوزستان از تنوع بالایی برخوردار هستند و به حدی نوع غذاهای ارائه شده آن زیاد و گوناگون است.

که می توان آن را یکی از پرچم داران صنعت غذایی ایران لااقل برای بخش توریست و گردشگری کشورمان تلقی کنیم!

اغلب غذاهای این منطقه خصوصا غذاهای آبادان به دلیل بکار بردن طیف وسیعی از ادویه جات و چاشنی های مختلف، مطابق با ذائقه بسیاری از مسافران ناآشنا به فرهنگ غذای جنوب کشور می باشد.

غذاهای محلی خوزستان شامل طیف گسترده‌ ای از غذاهای معروف نظیر فلافل و سمبوسه و غذاهای دریایی تا غذاهای کمتر شناخته‌ شده حمیس چغندر و سیر باقلا می‌ شود.

تنوع قومیتی بالا در استان خوزستان باعث شده است که علاوه بر وجود آداب‌ و رسوم و فرهنگ خاص در هر منطقه، تنوع غذایی نیز در رژیم مردم بومی وجود داشته باشد.

که از این فرهنگ‌ ها نشئت گرفته است.

غذاهای خوزستانی معمولا تند و پر ادویه هستند.

و گل سرسبد غذاهای آن را غذاهای دریایی نظیر قلیه ماهی و قلیه میگو تشکیل می‌ دهد.

که به شیوه‌ های مختلف مانند کبابی یا همراه با پلو طبخ و سرو می‌ شوند.

حتی در خارج از استان خوزستان، «لشکرآباد»، «خیابان انوشه»، بازار «فلافل» و «سمبوسه» چند سالی است که سر زبان ها افتاده است.

جوانانی که با یک ابتکار ساده، جلو در خانه هایشان را به محل عرضه ساندویچ به صورت سلف سرویس تبدیل کرده بودند.

سرانجام توانستند مسئولان بهداشت و شهرداری را هم برای ادامه کار خود قانع کنند.

فلافل «ابوحسین»، «بیروت»، «سادات» و... کم کم تعدادشان زیاد شد.

دو طرف «خیابان انوشه» اکنون پر شده از دکه هایی که برای تنوع در عرضه خوراکی های خوشمزه و ساده رقابت می کنند.

«فلافل»، «سمبوسه»، «جگر»، «کبه»، «بامیه»، «چیپس» و «بادمجان» با انواع چاشنی، ترشی و سس، در کنار شیوه جدید مهمانداری و پذیرایی که همراه با اعتماد به مشتری است.

به تدریج جای خود را باز کرد و به یکی از جاذبه های گردشگری اهواز تبدیل شد.

به طوری که اکنون اکثر قریب به اتفاق مسافران حتما سری می زنند به این خیابان که تا پاسی از شب شلوغ و مملو از مشتری است.

علاوه بر «خیابان انوشه»، «بازار عامری» و «بازار کاوه» هم انواع کلوچه، ترشی و سبزی، میگو و ماهی های خاص خوزستان را عرضه می کنند.

و محلی برای تهیه سوغات گردشگران هستند.

برخی خوراکی های خوزستان مثل ادویه، کلوچه، داروهای گیاهی و عرقیجات بومی را می توان از شهرهای دیگر مثل آبادان، شادگان، بهبهان، شوشتر، دزفول و... هم خریداری کرد.

مثلا خوشمزه ترین «خوراک گنجشک» یا کلوچه را می توان در دزفول یافت.

بهترین ماهی و میگو و ادویه را در آبادان. و ترشیجات و عرقیجات خوب جایش در بازار قدیمی شوشتر است.

ماست و ماست موسیرهای بهبهان هم مشهور است.

این استان با داشتن فرهنگ های متنوع ظرفیت مناسبی است برای نوعی گردشگری که در سال های اخیر در جهان مورد توجه قرار گرفته است:

«گردشگری غذا». این نوع توریسم با تکیه بر هنر آشپزی بومی مناطق و تمایل توریست ها برای چشیدن انواع خوراکی های جدید رواج یافته است.

غذاهای محلی استان خوزستان

1- سمبوسه

یکی از غذاهای محلی خوزستان در جنوبی کشور است که از ترکیب سیب زمینی، نان (به صورت سه گوش)، تره و جعفری به وجود می آید؛

سمبوسه در اصل یک غذای هندی است که از دیرباز توسط فرهنگ غذایی آبادان به ایران و ایرانی معرفی شد.

و خیلی طول نکشید تا پا به میل سلیقه و ذائقه عموم مردم ما بشود!

در حال حاضر انواع گوناگونی از سمبوسه ها در سراسر کشور تهیه و پخته می شوند.

که اصل این نوع از غذا به استان خوزستان و شهر آبادان تعلق دارد.

و می توان مزه اصلی ان را با چند نوع ادویه جادویی که تنها در غذاهای آبادان از آنان استفاده می شود، امتحان کرد.

?

2- فلافل

اصل این غذا نیز متعلق است به کشور لبنان اما همچون سمبوسه به طریق شهر آبادان وارد تنوع غذاهای ما شد.

و خیلی زود نیز به یکی از محبوب ترین غذاهای محلی استان خوزستان ما بدل گشت؛

فلافل در اصل یک غذای خشک است که از متریال غذایی نخود خیس خوره و حتی نیم پخته به صورت چرخ کرده.

و با خمیر نان باگت فرانسوی و همچنی پیاز و سایر ادویه جات مورد نظر آشپز پخته می شود و به صورت ساندویچی نیز به مشتری ارائه می شود.

?

3-قلیه ماهی

یکی از خارق العاده ترین غذاهای جنوبی ایران که در استان هایی همچون خوزستان، هرمزگان و بوشهر می توان مزه آن را امتحان کرد، قلیه ماهی است.

این غذا ظاهری مشابه با قورمه سبزی دارد و حتی دستور پخت آن نیز از جهاتی درست مطابق با همین خورشت محبوب ایرانی می باشد.

قلیه ماهی خورشتی است که از ماهی بی استخوان همچون سنگسر، هامور، شوریده، سیاه و حلوا در کنار سبزیجات مخصوص، سیر، پیاز و چند نوع ادویه و چاشنی مختلف دیگر طبخ می شود.

برای قلیه ماهی بهتر است ماهی مورد نظر خود را هر چه که هست (الزاما بدون استخوان باشد!)

به تیکه های 4×4 برش دهید و سپس تکه های جدا شده را بشورید.

و بعد به سراغ تهیه یک قلیه ماهی خوشمزه برای سال ها ماندگاری مزه در ذهن و زبانتان، اقدام نمایید.

?

4-امگشت

امگشت از غذاهای محلی خوزستان است.

که برای تست کردن ان حتما باید سری به این استان زد چرا که خیلی در میان تنوع غذایی کشورمان، نتوانسته است جایگاهی برای خود دست و پا کند؛

این غذا بیشتر از سوی عرب های استان خوزستان مورد توجه قرار می گیرد و متشکل است از ماهی کباب شده با نمک سود شده.

لازم به ذکر است که اغلب غذای امشگت را با برنج به صورت ترکیبی با شوید (شِوید پلو) میل می کنند.

?

5-کبه عربی

از دیگر غذاهای محلی استان خوزستان است که از ترکیب برنج و سیب زمینی و تخم مرغ و بعد هم کمی زردچوبه و نمک تهیه می شود.

دستور پخت کبه به این صورت است که برنج مورد نظرمان را با کمی آب مخلوط کرده و بر روی حرارتی ملایم قرار می دهیم.

تا به حالت برنج مختص شیر برنج برسد و سپس به آرامی سیب زمینی رنده شده را وارد آن می کنیم.

و در نهایت نیز تخم مرغ و نمک و...

ادامه مطلب

?

?

 آشنایی با تشریفات و پذیرایی ایران کهن

تشریفات: امروزه با نگاهی کوتاه به روابط بین افراد  و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر حتی از جمع های کوچکی مثل خانواده، جمع های دوستانه، مهمانی ها گرفته تا ادارات خصوصی و دولتی و سطوح کشوری و لشگری متوجه یک سری اصول و قواعد رفتاری و اخلاقی فی مابین افراد جامعه می شویم.

حال آنکه با گسترش روابط با کشورها و افزایش سطح ارتباطات با جامعه جهانی ایجاب می نماید.

دستگاه دیپلماسی کشورها به قانونمندی حاکم بر روابط بین المللی بخصوص در بعد رفتاری اشراف داشته باشند.

و آداب و آئینی را تحت عنوان رفتار بین المللی رعایت نمایند.

حال آنکه کاربرد آداب و آئین تشریفات منحصر به روابط بین دولت ها یا سازمان ها نبوده بلکه در جوامع کوچکتر و حتی خانواده نیز کار برد دارد.

در لغت نامه مرحوم دهخدا معنی لغوی تشریفات این گونه آمده است:

آرایش و زینتی که برای پذیرایی از میهمان محترم در خانه دهند و آنچه از ماکول (خوردنی ) و مشروب (نوشیدنی) برای وی حاضر نمایند یا به عبارتی تکلفی که میزبان جهت خوشگذرانی میهمان کند.

?

?

هر کشوری دارای آداب و رسوم خاصی است که زاییده شرایط زندگی مردم آن کشور است.

در دنیای امروز برقراری ارتباط سیاسی ،اقتصادی ، فرهنگی و حتی خانوادگی منوط به رعایت اصول و آیین تشریفات است.

شاید به گمان برخی، تشریفات مترادف با اسراف و تجمل خواهی یا اصول و آیین سلطه زور مداران، اربابان و طبقات بالای جامه بر ضعیفان، رعیت و مردم فرودست باشد.

اما در واقع می توان یک مفهوم تشریفات را "ترتیبات" نامید که به معنی نظم دهی و نظم بخشیدن در انجام هر کاری می باشد.

و بهترین سبک و روشی است که بر اثر تداوم و تکرار تثبیت شده است.

دامنه و گسترده این ترتیبات در زمان ها و مکان های گوناگون تحت تاثیر تغییرات و تحولات حاکم بر آن دوره  بوده است .

در ایران کهن نیز همانند هر دوره دیگر ،تشریفات گاه به معنی ترتیبات خاص و زمانی به مثابه انجام باشکوه مراسمی ویژه مرسوم بوده است.

از جمله در دوره هخامنشیان که در این گفتار بر آن تمرکز خواهیم نمود بسیاری از این دست تشریفات وجود داشته و اجرا می شده است.

?

?

 تشریفات در مراسم نوروز:

یکی از نمونه های امور تشریفاتی در دوره هخامنشیان ،نحوه دیدار با مردم و مقامات داخلی  و روش پذیرش نمایندگان سرزمین های تابعه بود.

نکته جالب توجه آن است که بر اساس مدارک موجود، زمان انجام این امور در بهترین وقت سال ،یعنی در بها هر سال به خصوص روزهای نخستین ماه اول سال و فصل بهار بود.

البته نهادینه شدن «نوروز» بسیار قدیمی تر از شکل گیری سلسله های شاهی در ایران بوده است.

ولی اطلاعات موجود در باره قدمت نوروز از زمان هخامنشیان فراتر نمی رود.

چرا که  از آن زمان برگزاری جشن نوروز ترتیبات خاص یافت و به صورت تشریفاتی برگزار می شد و یک ماه به طول می انجامید .

ترتیبات و تشریفات خاصی را در نظر می گرفتند.

بدین صورت که 5 روز نخست را به پادشاهان اختصاص می دادند.

5 روز دوم را به اشراف، 5 روز سوم را به خادمان و کارکنان پادشاهی، 5 روز چهارم را به ندیمان و درباریان ،5 روز پنجم را به توده مردم و 5 روز ششم را به برزگران.

در مورد نوروز چند نکته مهم قابل ذکر است نخست آنکه اکثر مردم نوروز وجشن های جنبی آن را جشن هایی با گذشته صد در صد ایرانی می دانند.

دیگر اینکه نوروز برای مدت زمانی طولانی ،جشنی مردمی بود.

و به واسطه غیر دینی و غیر سیاسی بودنش ،به جشنی عمومی برای همه مردم تبدیل شود .

در واقع این شاهان بودند که به تبعیت از عموم مردم ،جشن نوروز را پذیرفتند و کم کم به جشنی عمومی برای همه مردم تبدیل گردید.

در سال 538 قبل از میلاد، کوروش دوم، نوروز را جشن ملی اعلام کرد.

و طی تشریفاتی خاص مراسم ترفیع سربازان، بخشش محکومان و پاکسازی مکان های عمومی و... انجام می پذیرفت.

اصولا نوروز در اول سال و فصل بهار جشن گرفته می شود.

ولی در دوران باستان و از دوره هخامنشیان استفاده از سال خورشیدی در ایران معمول بود.

ولی به دلیل برخی موارد از جمله اصول کبیسه در دوران ساسانی، آغاز گاهشماری چندین بار در دوره های مختلف تغییر کرد.

و در چند مورد نوروز در فصول اشتباه مانند میانه تابستان جشن گرفته شد .

البته این مشکل گاهشماری توسط ستاره شناس بزرگ ،حکیم عمر خیام ،در قرن 6 هجری حل شد و از آن به بعد "تقویم جلالی" به عنوان تقویم خورشیدی کشور انتخاب شد .

?

تخت جمشید ، محل برگزاری مراسم تشریفاتی هخامنشی :

داریوش بزرگ و پسرش خشیار شاه و پسرزاده آن اردشیر یکم ، بناهای باشکوه تخت جمشید را در نزدیکی کوه مهر (کوه رحمت ) در سرزمین فارس بنا نهادند بایستی به این نکته تاکید کرد.

که به باور اغلب باستان شناسان، هدف داریوش بزرگ از ساختن این کوشک های شاهانه ، ساختن یک پایتخت اداری و سیاسی نبوده ، زیرا که این مکان از مرکز دولت دور بوده ، بلکه می خواسته مرکزی برای برگزاری مراسم تشریفاتی ایرانی باشد.

البته به عقیده باستان شناس معروف آقای ارنست هرتسفلدEnest Herzfeld که در سال های 1930 در تخت جمشید حفاری می کرده از "تخت جمشید تنها در مواقع برگزاری مراسم و تشریفات خاص استفاده می شده " از جمله نوروز که در یکی از کاخ های تخت جمشید یعنی کاخ آپادانا برگزار می گشته.

کاخ آپادانا از قدیمی ترین کاخ های تخت جمشید بوده که محل پذیرش نمایندگان کشورهای وابسته ،به حضور پادشاه در جریان جشن نوروز بود.

این کاخ در شمال و شرق  دارای دو مجموعه پلکان است.

مجموع شرقی خود از دو پلکان شمالی و جنوبی تشکیل شده است.

و نقوش حجاری شده در دیوار کناری حکایت از ترتیبات و تشریفات خاص آن زمان دارد.

در پلکان رو به شمال نقش هایی از فرماندهان عالی رتبه نظامی مادی و پارسی دارد.

و در جلوی فرماندهان نظامی افراد گارد جاویدان در حال ادای احترام دیده می شوند .

در تشریفات جلوس مقامات داخلی و ترتیبات ورود نمایندگان ملل، مسئله تقدم ورود آنها و ظاهر تشریفاتی آنها، بر اساس منابع موجود، محل جلوس مقامات داخل مشخص بود و هریک از آنها جایگاه مشخصی داشتند.

و میزان نزدیکی محل نشستن هریک به تخت شاه، معیار و نشانه اهمیت و مرتبه او بود، مثلا مقام افراد نشسته بالاتر از افراد ایستاده، و قرار گرفتن در سمت راست شاه مهمتر از سمت چپ بود.

اگر کسی را در جایی فروتر از مقامش قرار می دادند نشانه آن بود که شاه نسبت به وی بی مهر شده است.

اما در خصوص ترتیبات ورود نمایندگان خارجی وضعیت کاملا روشن نیست > نقوشی که بر دیواره پلکان جنوبی حجاری شده است.

که تصاویری از نمایندگان کشورهای مختلف نشان می دهد که هدایایی در دست دارند.

هر بخش از این حجاری اختصاص به یکی از ملل دارد :

مادی ها – ایلامی ها-پارت ها – سغدی ها –مصری ها باختری ها اهالی ارمنستان –بابلی ها –اهالی کلیکه- سکای کلاه تیز خود –ایونی ها –اهالی سمرقند –فنیقی ها –اهالی کاپادوکیه –اهالی لیدی اراخوزی ها –هندی ها – اهالی مقدونیه – اعراب –آشوری ها –لیبی ها –اهالی حبشه

براستی نمی دانیم ترتیب نقر (کنده کاری روی سنگ) این نقوش بر روی پلکان چگونه است.

و نمایندگان ملل بر اساس چه تشریفات و ترتیباتی از پلکان بالا رفته ، وارد کاخ می شدند؛

بر اساس اهمیت و وسعت سرزمین یا مطابق دوری و نزدیکی جغرافیایی؟

و آیا این ترتیبات همه ساله به شکل خاص رعایت می شده است یا نقوش حجاری شده ، فقط تشریفات ورود نمایندگان خارجی را در یک سال به خصوص نشان می دهد؟

نکته جالب دیگر آن است که فاصله پله های ورودی دروازه ملل هم ،یک ضابطه تشریفاتی دارد، کوتاه است و ارتفاع آنها 10سانتی متر.

بسیاری از مورخین مدعی بودند ارتفاع کم پله ها به خاطر آن بوده است که اسب ها نیز بتوانند از پله ها بالا بروند.

اما بسیاری عقیده دارند که پله ها را کوتاهتر از معمول ساخته اند تا میهمانان که لباس فاخر وبلند تشریفاتی دارند.

به راحتی و با حفظ شئون خود و با متانت لازم از پله ها عبر کنند.

نکته جالب آن است که باستان شناسان و مورخین، بر اساس همین لباس ها ، هویت نمایندگان ملل را مشخص و تعیین کرده اند.

نقوش پلکان کاخ آپادانا همچنین نوع هدیه ای را که نمایندگان ملل برای تقدیم می آورده اند را نشان می دهند که عبارت بودند از:

• اسب
• گاو
• شتر
• گوسفند
• و چیز های نوشیدنی و گستردنی

ملاقات با شاه تابع ترتیبات خاصی بود.

از این قرار که متقاضی –از هر مرتبه و مقامی که بود –نخست می بایست برای ملاقات با رئیس تشریفات کسب اجازه کند.

در این ملاقات ،درخواست خود و دلایل آنرا به رئیس تشریفات تسلیم می کرد.

آنگاه رئیس تشریفات مراسم معمول را توضیح می داد و در روز موعود آن شخص را تا حضور شاه همراهی می کرد.

یکی از نقوش تخت جمشید، یکی از مجالس بار عام شاهی را نشان می دهد و خشایار شاه با لباس تمام رسمی بر تخت نشسته است.

عصای شاهی را در دست راست و گل نیلوفر آبی را که نشانه شاهان هخامنشی است به دست چپ گرفته است .

پشت سر شاه ولیعهد با گل نیلوفر آبی در دست چپ ایستاده و دست راست خود را با حالت احترام بالا نگه داشته است.

? ?

براین اساس می گویند که شاه ،با ظاهر تشریفاتی درحالی که عصای سلطنتی بلندی در دست راست و گل نیلوفری در دست چپ، راست بر تختی که دارای پشتی بلند بود می نشست.

خدمتکاران و محافظان شخصی شاه پشت سر او می ایستادند.

در مقابل شاه و بین او و بار یافتگان، دو عود سوز قرار داشت و رییس تشریفات به حالت احترام گزارش می دهد.

این عود سوز ها نیز یکی از ترتیبات مشخص در دوران هخامنشی است و شاه را از استشمام بوی دهان مرئوسین و نیز انتقال عوامل  بیماریزای آنان حفظ می کرده است.

سایر مقمات و مردم باریاب هنگام سخن گفتن با پادشاه می بایست دست خود را بر دهانشان بگیرند.

البته برابر ترتیبات آن زمان، کسانی که به شاه نزدیک می شدند موظف بودند که قبلا دندان های خود را با خلال پاکیزه کنند تا دهانشان خوشبو باشد، و مجاز نبودند از عطر تند استعمال کنند .

علاوه بر این تشریفات باریاب و دیگر حاضران موظف بودند مقررات دقیق دیگری را نیز رعایت کنند.

ازجمله کسی حق سخن گفتن نداشت مگر در پاسخ به پرسش پادشاه و هر کسی که اجازه سخن می یافت، بایستی شمرده و کوتاه بگوید و از تکرار بپرهیزد.

تصحیح کلام شاه، تفآل بد، گزافه گویی، بد گویی، خندیدن، آب دهان انداختن، بینی بالا کشیدن در حضور پادشاه مجاز نبود.

حاضران می بایست سکوت را رعایت و تا حد امکان از سرفه و عطسه کردن خودداری کنند.

باریاب هنگام ترک تالار می بایست مسافتی پس پس رود تا به شاه پشت نکند.

حتی کسی مجاز نبود که سوار بر اسب وارد کاخ شود مگر آنکه پیشتر از شاه اجازه گرفته باشد .

رییس تشریفات در دوران هخامنشی و دوره های بعد :

"رییس تشریفات "معمولا از مقامات لشگری و از طبقه اشراف و گاهی از بستگان نزدیک شاه بود.

در دوره هخامنشیان ،این سمت را فرمانده محافظان شاهی عهدار بود.

جالب آنکه با تغییرات سلسله های شاهی ، مقام تشریفات باقی ماند، اما با عناوین متفاوت.

مثلا این مقام را در زمان ساسانیان «هنرمان گران سالار» می نامیدند.

در شاهنامه ،این مقام «سالار بار » و «پرده دار» خوانده شده است.

دربار عباسیان« حاجب الحجاب »نام داشت که گروهی حاجب و فراش زیر نظر او کار می کردند .

دربار ساسانی « سالار بار» ریاست حاجبان را بر عهده داشته است.

دوره های سامانیان و غزنویان ، فراشان خلوت را «حاجب » و رئیس ایشان را «حاجب بزرگ »می خواندند.

زمان سلجوقیان نیز این دو عنوان  در کنار معادل های  خود به  ترتیب "باربیگ و امیر بار "به کار میرفت.

در عهد ایلخانان، ماموران محافظ "کزیک –کشیک" مناصبی مشابه با حاجبان گذشته داشتند و رئیسشان را« امیر کزیک  »می خواندند.

دربار تیمور، این کار برعهده سه تن از شاهزادگان بود که «میرزا» (مخفف امیر زاده ) لقب داشتند.

در دوران صفویان، همه مسائل بار شاهی را ماموری ملقب به «ایشیک آقاسی باشی» اداره می کرد.

و در این امر محافظانی به نام «یساولان صحبت » به او کمک می کردند .

عنوان «آیشیک آقاسی باشی» تا پایان دوران قاجار معمول بود و بعد از آن به «رئیس تشریفات دربار »تغییر یافت.

در همه دوره های تاریخ ایران، دارندگان این مقام از منزلت و نفوذ بسیار برخوردار بوده اند و غالبا در جریان توطئه هایی قرار داشته قرار داشته اند که در برخی از موارد به خلع یا  قتل فرمانروا و گاهی نیز به ارتقای مقام خود  ایشان منجر شده است .

آداب و رسوم تشریفاتی در ایران باستان  :

با بررسی منابع تاریخی در خواهیم یافت که، جامعه ایران باستان در روابط  اداری و اجتماعی خود، قواعد  و ضوابطی را رعایت می کردند.

و این گونه قو...

ادامه مطلب

?

?

 ?

چکیده فرانچایزینگ بررسی برند Dunkin

برند Dunkin: یکی از روش ­های رایج جهت کسب اطلاعات مفید از کسب­ و کار های برتر در حوزه غذا، مطالعه چارچوب و استانداردهای فعالیتی این برند ها طی سال های متمادی می­ باشد.

برند "Dunkin یکی از معتبرترین برند های جهان در حوزه خوراکی می­باشد که با در اختیار داشتن  12900 شعبه در بیش از40 کشور در سراسر دنیا فعالیت می­نماید.

در این مقاله ابتدا به معرفی برند "Dunkin پرداخته می­شود، سپس چارچوب­های استاندارد این برند در حوزه اعطای شعبه در سراسر دنیا مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هم­چنین قوانین مهم مربوط به اعطای شعب در آیتم­ های مجزا معرفی و مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

?

معرفی فرانچایزینگ برند Dunkin

"Dunkin یک شرکت آمریکایی چند ملیتی فعال در حوزه فروش قهوه و دونات می­ باشد. این شرکت توسط ویلیام روزنبرگ در کوئینسی ماساچوست، در سال 1950 تأسیس شد و از برند های فعال در صنعت «غذا و نوشیدنی» محسوب می­گردد.

در حال حاضر برندBaskin-Robbins پس از همکاری با برند"Dunkin در نهایت به زیرمجموعه­هایDunkin"  تبدیل شد که دفتر مرکزی آن در کانتون، ماساچوست واقع شده است.

"Dunkin با در اختیار داشتن بیش از 12900 شعبه در 42 کشور، یکی از بزرگترین کافی‌ شاپ‌ ها و فروشگاه‌ های زنجیره‌ ای دونات در جهان است. محصولات"Dunkin شامل دونات، قهوه، نوشیدنی­های سرد و گرم و ... می­باشد.

"Dunkin برای 14 سال متوالی رتبه نخست کسب وفاداری مشتری را در اختیار داشته است.  در حال حاضر "Dunkin دارای شعبات فعال در کشورهای کانادا، اسپانیا، ژاپن، دانمارک، هند، لبنان و ... می­باشد.

این برند در ژانویه 2018 شروع به افتتاح شعبات جدید و کانسپتی متفاوت نسبت قبل شامل راه­اندازی سفارشات بیرون­بر، سفارشات آنلاین و استفاده از ظروف سازگار با محیط زیست نمود.

?

هم­چنین مسیر بازاریابی "Dunkin به دنبال اضافه کردن 1000 شعبه جدید در خارج از شمال شرقی ایالات متحده تا پایان سال 2020 و افزایش درآمد 3 درصدی برای شعباتی که بیش از یک سال در حال فعالیت بودند برنامه­ریزی شد.

?

یکی از مهم­ترین اصول "Dunkin تاکید و تمرکز این برند بر ثبات کیفیت آیتم­ های منو و کنترل آن در تمامی شعب می­باشد. چناچه "Dunkin اذعان دارد که در سال­های اخیر تمام فعالیت­های کنترلی را روی شعب خود اعمال کرده تا مطمئن شود که طعم هر فنجان قهوه­ای که سرو می­نماید به خوبی فنجان قبلی باشد، بنابراین فرآیندهای کیفی دقیقی جهت ثبات کیفیت آیتم­ های خود در اختیار گرفته­ است.

فرانچایزینگ

"Dunkin حق امتیاز خود را در سندی دقیق تحت عنوان "Dunkin FDD به همراه قوانینی جامع واگذار می­نماید. این سند شامل 23 آیتم مجزا در بخش­های مختلف می­باشد که قوانین و دستورالعمل­های لازم الاجرا در هر بخش را به طور کامل معرفی گردیده است. در ادامه به معرفی این آیتم­ ها پرداخته می­شود.

1. شرایط فرانچایز کننده، فرانچایز گیرنده و سایر شرکا
2. سابقه کاری
3. دادخواهی
4. ورشکستگی
5. هزینه‌ های اولیه
6. سایر هزینه‌ ها
7. سرمایه‌ گذاری اولیه تخمینی
8. محدودیت در منابع محصولات و خدمات
9. تعهدات فرانچایزی
10. تامین مالی
11. پشتیبانی، تبلیغات، سیستم‌ های کامپیوتری و آموزش فرانچایزر
12. قلمرو (محدوده عملیاتی)
13. علائم تجاری
14. حق ثبت اختراع، حق چاپ و اطلاعات محرمانه
15. تعهد به مداخله در امور عملیاتی فرانچایز
16. محدویت‌ های محتمل برای فرانچایزی
17. تجدید، خاتمه، انتقال و حل اختلاف
18. اینفلوئنسر مارکتینگ
19. عملکرد مالی
20. رسانه­ ها و اطلاعات فرانچایزی
21. صورت‌ های مالی
22. قرارداد ها
23. رسید ها

در صورت امضای قرارداد فرانچایزینگ، یک شعبه از شعبات "Dunkin تحت قوانین "قرارداد فرانچایزینگ" از شعبه مرکزی به فرانچایز گیرنده اعطا می­گردد. این قرارداد فرانچایز گیرنده را با تعهداتی در قبال شعبه، محصولات و ... مواجه می­سازد. این تعهدات شامل تامین، آماده­سازی و فروش محصولات موجود در منیو شعبه مادر و ... می­باشد. این تعهدات موارد مربوط به استانداردها، امکانات، تابلوها، تجهیزات و وسایل موردنیاز نیز می­ باشد.

علاوه بر قوانین موجود در قراردادهای فرانچایزینگ، فرانچایز گیرنده می­بایست با قوانین و مقررات کشوری از جمله قوانین مربوط به نیروی کار و حداقل دستمزد، بیمه، مالیات،  استانداردهای محیط زیستی (بسته­بندی و ...)، استانداردها و مراقبت‌ های بهداشتی، امنیت اطلاعات، حریم خصوصی، اخذ مجوزات موردنیاز و ... نیز همسو باشد.

در صورتی که  تجهیزات یا امکانات شعبه فرسوده یا منسوخ شده باشد، فرانچایز کننده تصمیم به تغییر این موارد می­دارد و این موضوع ممکن است فرانچایز گیرنده را به انجام سرمایه­گذاری بیشتر مواجه سازد.

? ?

نرخ فروش هر شعبه به موارد متفاوتی بستگی دارد که هریک بر قیمت شعبه اثرگذار هستند. این موارد شامل لوکیشن شعبه، سابقه فعالیت شعبه، میزان اجاره، شرایط فیزیکی،  نوع تامین مالی و پرداخت­ ها و ... می­ شوند.

از طرفی فرانچایز گیرنده می­تواند به جای اخذ تنها یک شعبه در منطقه، کل منطقه را پوشش دهد، در این صورت "Dunkin شعبات دیگری را در همان منطقه به فرانچایز گیرنده اعطا می­ نماید و توانایی پوشش ­دهی کل منطقه را به وی منتقل می­کند. در صورت اخذ چندین شعبه در یک منطقه توسط فرانچایز گیرنده، ممکن است امکان اخذ CML (آشپزخانه مرکزی) را نیز برای وی فراهم سازند.

جهت اخذ شعبات "Dunkin  وجود سرمایه در گردش کافی برای فرانچایز گیرنده جهت پوشش خسارات احتمالی عملیاتی و هزینه­های توسعه الزامی می یاشد.

?

قراردادهای قابل ارائه در سند "Dunkin FDD (franchising disclosure document)

CDC	قرارداد توسعه و ساخت و ساز	قراردادی که جهت ساخت و توسعه شعب، فی­مابین طرفین قرارداد منعقد می­گردد.
CML	قرارداد آشپزخانه مرکزی	قراردادی که به موجب آن تسهیلاتی جهت تولید مرکزی برخی از محصولات قابل ارائه در شعب، در نظر گرفته شده است.
FA	قرارداد فرانچایز	قراردادی که فی­مابین فرانچایز کننده و فرانچایز گیرنده منعقد می­گردد و طرفین به موجب این قرارداد متعهد به رعایت قوانین و مقررات شعبه می­گردند.
SDA	توافق­نامه توسعه شعب	قراردادی که به موجب آن شرایط توسعه چندین شعبه در یک یا چند منطقه جغرافیایی برای فرانچایز گیرنده فراهم می­گردد.

 

?

IFF (Initial Franchise Fees)

IFF یا هزینه ­های اولیه فرانچایز مجموعه­ای از هزینه­هایی است که می­بایست از طرف فرانچایز گیرنده به "Dunkin بابت خدمات ارائه شده پرداخت گردد. مبلغ IFF می ­بایست به صورت نقدی به "Dunkin  پرداخت گردد و به هیچ وجه از محل وام تهیه نگردد. هم­چنین تمامی هزینه ­های اولیه فرانچایز غیرقابل استرداد هستند. این هزینه­ها شامل موارد ذیل می­باشند:

هزینه اجاره ملک

در صورتی که ملک موردنظر استیجاری می­باشد، هزینه رهن و اجاره ملک می­بایست توسط فرانچایز گیرنده پرداخت گردد.

هزینه CDC (قرارداد ساخت و توسعه)

در صورتی که فرانچایز گیرن...

ادامه مطلب

?

?

 جهان یادگار است و ما رفتنی        ز گیتی نماند به جز مردمی

ز میراث بیزارم و تاج تخت         وزان پس بشینم با شور بخت

همین پادشاهی که میراث تست       پدر بر پسر کرد شاید درست

حکیم فردوسی

میراث به معنای ارث و عبارت است از سزاوار بودن انسان نسبت به اموال ،منصب، مقام و یا عمل و حتی فضیلتی که پس از مرگ انسان دیگری از آن بهره برد، میراث گویند.

که میراث بود از شه کیقباد        درستی بدان بد کیان را نژاد

فرهنگ نیز به معنی علم و دانش ،ادب و تعلیم و تربیت می باشد .

تو دادی مرا فر و فرهنگ و رای        تو باشی به هر نیک و بد رهنمای

    به بالا و دیدار و آهستگی        به فرهنگ و رای و شایستگی

مقدمه میراث ملموس و نا ملموس

با ترکیب این دو کلمه ،واژه ای به نام ـ میراث فرهنگی ـ (Cultural Heritage) به وجود آمده که به کلیه آثار باقی مانده از گذشتگان گفته می شود که دارای ارزش فرهنگی باشند.

میراث فرهنگی منحصر به فرد، غیر قابل جایگزین و در میان نسل ها از ارزش و احترام بالایی برخوردار است.

چیزهای کوچک تر از جمله آثار هنری و دیگر شاهکارهای فرهنگی در موزه ها و گالری های هنری گرد آوری می شوند.

در حالی که برخی دیگر هم چون بناهای باستانی در مجموع یک میراث فرهنگی شناخته می شوند.

میراث برجا مانده از گذشتگان همواره در مطالعه تاریخ بشر موثر بوده و حفظ آنها نیاز های گذشتگان را باز گو می کند.

و در پس هریک داستانی نهفته است.

United Nations Educational,Scientific and Cuitural Organisation

سازمان آموزشی ،علمی و فرهنگی ملل متحد

یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که با هدف کمک به «ایجاد صلح ،ریشه کن کردن فقر ، توسعه پایدار و گفتگوی بین فرهنگی از طریق آموزش ،علوم ، فرهنگ ارتباطات و اطلاعات» به وجود آمده است.

?

میراث جهانی یونسکو (World Heritage)

عهد نامه ای بین اللملی است که در تاریخ 16 نوامبر سال 1972 به تصویب کنوانسیون عمومی یونسکو رسید.

و موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارد.

و متعلق به تمام انسان های زمین فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاصی می باشد.

بر پایه این کنوانسیون کشورهای عضو یونسکو می توانند آثار تاریخی ، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به عنوان میراث جهانی کنند.

حفاظت از این آثار پس از ثبت ضمن باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوط، به عهده تمام کشور های عضو خواهد بود.

مکان های میراث جهانی ثبت شده در یونسکو، مکان هایی مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه یا شهر است.

کشور ایران سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی یونسکو در تاریخ 26 فوریه سال 1975 به کنوانسیون میراث جهانی پیوست و با ثبت 26 اثر فرهنگی ، تاریخی و طبیعی جزو 10 کشور اول فهرست میراث جهانی یونسکو در بین 161 کشور عضو یونسکو تا سال 1400 قرار دارد .

ایران دارای یکی از قدیمی ترین تمدن های جهانی است.

به گونه ای که بسیاری از عناصر فرهنگی در جهان امروز ، وامدار " تمدن آریایی"است که از دوره مادها در کشاکش فرهنگی با اقوام رقیب بوده است.

طبق تعریف و طبقه بندی میراث جهانی یونسکو، میراث فرهنگی به سه گونه تقسیم می شوند.

گونه های میراث فرهنگی :

• میراث ملموس    (Tangible Cultural Heritage)
• میراث ناملموس  (Intangible Cultural Heritage)
• طبیعی (Natural Heritage)

?

میراث ملموس (Tangible Cultural Heritage)

ملموس ، زیر مجموعه ای از میراث فرهنگی است که دارای موجودیت است و وجود خارجی دارد.

یعنی در زندگی روزانه ما ، فضایی را برای خو اشغال کرده است و میتوان آنرا دید و لمس کرد .

طبق تعریف کنواسیون میراث جهانی ، میراث فرهنگی ملموس شامل آثار (Monuments) ،بناها (Buldings) و محوطه ها (Sites) می شود.

میراث فرهنگی ملموس شامل دو گروه منقول (movable) و غیر منقول (immovable) می شود

• میراث فرهنگی منقول: مانند وسایل باستانی ،کوزه ها ،مجسمه ها ،ظروف قدیمی، کتاب ها ، اسناد و مدارک، کتیبه ها و ...که قابلیت حمل ونقل و جابجایی دارند. و ممکن است در موزه ها و گالری های کشورهای دیگر نگهداری شوند حال آنکه متعلق به کشوری دیگر باشند و امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از اینگونه آثار کشور ایران در موزه های معروف و بزرگ دنیا  وجود دارد .
• میراث فرهنگی غیر منقول: مانند ساختمان ها و بناهای باستانی و قدیمی جابجایی و حمل برای آنها معنی ندارد و در محل و موقعیت همان کشور قابل مشاهده هستند و یکی از جاذبه های گردشگری برای آن کشور محسوب می گردند .

امروز در جهان شهر های دارای بافت تاریخی ، به عنوان مهم ترین شهر های هویت بخش در سطح ملی و جهان محسوب می شوند.

که از رهگذر آن کشورهای ذینفع ثروت های انبوهی را به واسطه گردشگری پایدار بدست آورده اند.

در کشور ما ایران ، شهر های متعددی از جمله اصفهان ، شیراز ،شوش ، تبریز و غیره به واسطه وجود برخی آثار ملموس باستانی و تاریخی در سطح بین اللمل مشهور می باشند.

و گردشگران بسیار زیادی خواهان بازدید از این شهر ها می باشند ولی" شهر تاریخی یزد "جدا از آنکه محل قرارگیری آثار تاریخی زیادی هست.

نخستین شهر تاریخی ایران می باشد که در 9 جولای سال 2017 (18 تیرماه 1396) در فهرست میراث جهانی یونسکو نخسین شهر تاریخی ایران به عنوان یکی از نخستین «شهرهای خشتی دنیا» به ثبت رسید.

اما نکته ژرف و برجسته این رویداد مهم آن است که شهر تاریخی یزد اکنون نه تنها به عنوان یکی از گرانیگاه های حافظه تاریخی ایران زمین، که به مثابه نمادی از حافظه فرهنگی و تمدنی کل بشریت معرفی شده است که به اذعان محققان میراث فرهنگی و شمول آن ، تنها امید بشریت به حفظ دستاوردهای تمدنی و هویت انسانی است.

یونسکو شهر تاریخی یزد را به گونه ای منحصر به فرد و استثنایی که نمایانگر یک سنت فرهنگی و تمدنی کنونی است معرفی کرده است.

شهر تاریخی یزد نمونه برجسته ای از محل زندگی سنتی انسان در قالب یک فرهنگ هماهنگ و همسو و متعادل گونه با محیط زیستی است که تحت تاثیر تغییرات غیر قابل بازگشت و آسیب پذیر است.

دیگر آثار میراث فرهنگی ملموس  ایران که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند (به ترتیب سال ثبت آثار در یونسکو ) :

• چغازنبیل ،شوش (1979)
• میدان نقش جهان ،اصفهان (1979)
• تخت جمشید ، فارس (1979)
• تخت سلیمان ، تکاب (2003)
• ارگ بم و چشم انداز تاریخی آن ،کرمان (2004 /2007)
• پاسارگاد، فارس (2004)
• سلطانیه، زنجان(2005)
• بیستون،کرمانشاه(2006)
• مجموعه آثار رهبانی ارامنه ایران (2008) شامل چهار کلیسای تادئوس مقدس ،سن استپانوس، زُرزُر و کلیسای چوپان
• سازه های تاریخی ـآبی شوشتر (2009)
• مجموعه بازار تاریخی تبریز (2010) به دلیل ویژگی های معماری و تاریخی
• بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی (2011)
• باغ ایرانی :اکبریه بیرجند ،فین کاشان ،شاهزاده ماهان، ارم شیراز ، عباس آباد بهشهر ، چهلستون اصفهان ،دولت آباد یزد ، پاسارگاد شیراز ،پهلوان پور یزد (2011)
• برج گنبد قابوس، استان گلستان (2012)
• مسجد جامع اصفهان (2012)
• کاخ گلستان ، تهران (2013)
• شهر سوخته استان سیستان وبلوچستان (2014)
• چشم انداز فرهنگی روستای  میمند (2015)
• محوطه باستانی شوش (2015)
• 11 قنات ایرانی (2016)از قدیمی ترین و عجیب ترین سیستم آبرسانی جهان و شاهکار معماری و مهندسی ایرانی
• شهر تاریخی یزد (2017)
• چشم انداز باستان شناسی ساسانی منطقه فارس (2018)
• راه آهن سراسری ایران (2021)
• منظر فرهنگی هورامان /اورامانات (2021)

?

میراث ناملموس (Intangible Cultural Heritage)

میراث فرهنگی نا ملموس به تولیدات و فرآیند های فرهنگی گفته می شود که با گذشت زمان و از نسل های پیشین باقی مانده اند .

آداب و رسوم ،اصطلاحات ،زبان ها ، گویش ها، بازی ها ، ادبیات شفاهی و مهارت ها و بسیاری موارد دیگر اگر چه قابل لمس و شاید مشاهده نباشند.

و وجود خارجی هم نداشته باشند ، اما بخش بسیار مهمی از میراث فرهنگی را شامل می شوند .

بخشی از دارایی های فرهنگی، محصولاتی ملموس هستند

ولی با این حال بخش های زیادی از فرهنگ به شکل ناملموس است مانند:

ترانه، موسیقی، رقص، درام، توانمندی، آشپزی، هنر صنایع دستی و جشنواره های گوناگون .

اینها شکل هایی از فرهنگ به شمار می روند که قابل ثبت و ضبط هستند ولی ملموس نبوده و قابلیت ذخیره فیزیکی مانند موزه را ندارند ولی از طریق ابزارها و وسایلی که در آن ها به کار رفته اند قابل تجربه کردن هستند.

این وسایل فرهنگی توسط سازمان ملل متحد« گنجینه های بشری » نامیده شده است .

میراث فرهنگی ناملموس بخش زنده از میراث است که به دست بازماندگان به مرور به صورت پیوسته مورد استفاده و باز آفرینی قرارگرفته و طول زمان برارزش آن افزوده شده و حس هویت و تعلق به انسان و جامعه بخشیده است.

ممکن است در جوامع مختلف ، اشتراکاتی در میراث فرهنگی ناملموس مشاهده شود.

در صورتی که این جوامع می توانند بسیار دور از هم و هر کدام در گوشه ای از دنیا باشند .

این میراث مشترک ، حس احترام و درک افراد جوامع از طرف مقابل را ارتقا بخشیده و باعث انسجام و همبستگی اجتماعی می شود.

میراث ناملموس یکی از اصلی ترین دلایل برای گفتگوی بین جوامع با فرهنگ های مختلف باهم است.

آثار میراث ناملموس کشور ایران که در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است:

• آیین باستانی نوروز :به عنوان نخستین اثر ناملموس فرهنگ ایرانی با همکاری 7 کشور: ایران ، آذربایجان ،هند ،قرقیزستان ،پاکستان ،ازبکستان و ترکیه با عنوان یک پرونده مشترک در هشتم مهر ماه سال 1388 (29سپتامبر 2008  ) در فهرست میراث فرهنگی نا ملموس یونسکو به ثبت رسید  . البته در سال 2016   پنج کشور افغانستان ،عراق ، قزاقستان ، تاجیکستان و ترکمنستان به این جمع اضافه شدند. پرونده ثبت نوروز بزرگترین پرونده میراث ناملموس از نظر کشورهای عضو است .
• ردیف های موسیقی سنتی ایران (2010)اثر مستقل ایران
• آیین ورزش های پهل... 

ادامه مطلب

?